การดำเนินงานของ องค์การป่ารักษ์น้ำแห่งประเทศไทย

ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณแห่งองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯและสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ ที่ได้ทรงงานหนักตรากตรำมาช้านาน
และอย่างต่อเนื่อง จะเห็นได้จากพระราชกรณีย์กิจ ที่เสด็จพระราชดำเนินไปยังทุกหนแห่งของประเทศ ไม่ว่าจะทุรกันดารเพียงใด เพื่อบำบัดทุกข์บำรุ่งสุขให้ป่วงพสกนิกรของพระองค์ ทั้ง 2 พระองทรงแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ถึงรากแก้วแก่นแท้ของปัญหา

โครงการ ป่า รัก น้ำ ......" พระเจ้าอยู่หัวเป็นน้ำ ข้าพเจ้าจะเป็นป่า ป่าที่มีความจงรักภักดีต่อน้ำ "พระราชกระแสใน สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีทรงเรียกว่า " ป่ารักน้ำ " เพราะต้นไม้ต้องรักน้ำเป็นของคู่กันและทั้งคู่นี้เป็นสิ่งที่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถทรงห่วงใยที่สุด ประเทศเราเป็นประเทศที่ยึดเกษตรกรรมเป็นหลัก ฉะนั้นน้ำจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุดของเหล่าเกษตรกรแต่การที่จะมีน้ำอุดมสมบูรณ์ก็ต้องมีป่าที่สมบูรณ์ไปด้วย แม่น้ำเจ้าพระยานั้นเมื่อเด็ก ๆ ครูสอนว่าเกิดจากแควสี่สายคือ ปิง วัง ยม และน่าน อยู่ทางตอนเหนือของประเทศซึ่งอุดมไปด้วยป่าไม้ฉะนั้นลุ่มน้ำเจ้าพระยาของเราจะเทียบกับแม่น้ำโขง ซึ่งเป็นแม่น้ำนานาชาติ (International) แม่น้ำสาละวินในประเทศพม่า และแม่น้ำสินธุในปากีสถาน หรือแม่น้ำพรหมบุตรในประเทศอินเดียไม่ได้ เพราะแม่น้ำเหล่านั้นเกิดจากเทือกเขาหิมาลัย ซึ่งยอดปกคลุมหิมะตลอดปีตลอดชาติ สามารถไหลมาเป็นน้ำไม่รู้หมด ส่วนแม่น้ำเจ้าพระยาซึ่งเป็นดุจดั่งเส้นชีวิตของเรา ถ้าป่าต้นน้ำหมดแล้วจะเอาน้ำมาจากไหน ต้นน้ำของเราก็พลอยเหือดแห้งไปด้วยทุกวันนี้กลุ่มคนตัดไม้ก็ตัดไป กลุ่มคนที่หาความสะดวกในการทิ้งน้ำเสียและของเสียในแม่น้ำลำคลองก็ทิ้งไป สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ทำให้อนุชนรุ่นหลังลำบาก ถ้าไม่มีน้ำจริง ๆ ก็อาจต้องซื้อน้ำมาใช้กัน ถ้าแล้งจริง ๆ จนนาทำไม่ได้ก็ต้องซื้อข้าวเขา ประเทศเรา คำที่เคยพูดกันติดปากว่า " ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว " ก็คงไม่ได้พูดอีกแล้ว

สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เมื่อทรงเห็นว่ายังมีการลักลอบตัดไม้ทำลายป่าอยู่เรื่อยๆ ก็ทรงหันมาปลูกป่าแทน ถ้าพวกเราไม่ร่วมแรงร่วมใจกันปลูกป่าเสียแต่บัดนี้ ปล่อยป่าเหลือ 0 % ทุกสิ่งก็คงสายเกินไปสำหรับการตั้งต้นทรงเห็นว่าเราควรช่วยกันเริ่มทำเสียแต่บัดนี้ เดี๋ยวนี้ อีก 20 ปีข้างหน้าคงจะชะลอความแห้งแล้งได้บ้าง

สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถทรงสนพระทัยเรื่องป่ามาก ทรงเฝ้าศึกษาหาทางปลูกป่า เพราะมีความสำคัญต่อความบริบูรณ์ของน้ำ และความชุ่มชื้นของแผ่นดิน และมีผลสืบทอดมาถึงชีวิตและการเกษตร ประเทศตะวันออกกลางบางประเทศที่เห็นการไกล ต่างก็ทุ่มเงินที่ได้จากการขายน้ำมัน มาบำรุงเกษตรอย่างสุดกำลัง เพราะเขารู้ซึ้งแล้วถึงความสำคัญของการขาดน้ำ พระเจ้าอยู่หัวทรงค้นคว้าทุกวิถีทางโดยศึกษาและปรึกษากับนักวิชาการ ในการที่จะหาทางปรับน้ำเสียให้เป็นน้ำดีแม้แต่เพียงเป็นการชะลอน้ำเสียอย่าให้เน่า ทุกวันนี้ยังคง ไม่ทรงท้อถอยหรือหยุดยั้งในความตั้งพระทัยโครงการป่ารักน้ำ

หลัก 23 ประการการทรงงานของพระเจ้าอยู่หัว
 

ข้อที่ 1 จะทำอะไรต้องศึกษาข้อมูลให้เป็นระบบ
อดีตทำอะไรมาบ้าง ทั้งเอกสาร สอบถามเจ้าหน้าที่และชาวบ้าน เพื่อนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ได้จริงๆ เช่นงานยาเสพติด ต้องดูข้อมูลให้ลึกซึ้ง ทำไมทำงานไม่สำเร็จ ต้องศึกษาข้อมูลต่าง ๆ
ทั้งการพูดคุย การดูตัวเลข แต่อย่าให้ตัวเลขมาหลอกเราได้ผู้ยิ่งใหญ่เห็นแต่ภาพสวยหรู แท้ที่จริงเละตุ้มเป๊ะ แม้ทำไม่ได้มีปัญหาตัวเลข ก็สวยหรู เพราะมีการคาดโทษ ต้องยอมรับความจริงก่อน แล้วลงมือแก้ไข

ข้อที่ 2 ระเบิดจากภายใน
สร้างความเข้มแข็งจากภายในให้เกิดความเข้าใจ และอยากทำ มิใช่สั่งให้ทำ คนไม่เข้าใจจะไม่ทำ แยกให้ออกระหว่างคุณค่ากับมูลค่า ว่ามีเหตุผล็อย่างไรจึงควรทำ

ข้อที่ 3 แก้ปัญหาจากจุดเล็ก
มองภาพรวมก่อนเสมอ แต่การแก้ปัญหาต้องเริ่มจากจุดเล็กๆ ไม่เริ่มทีเดียวใหญ่ ๆ และควรมองในสิ่งที่มักจะมองข้าม ถ้าปวดหัวคิดอะไรไม่ออก ให้คิดแก้ปวดหัวก่อน เป็นคำพูดที่ฟังดูตลก แต่ลึกซึ้ง คิดใหญ่ทำเล็ก คิดกว้างทำแคบ คิดละเอียดทำหยาบ ลงมือทำในจุดเล็กๆ ก่อน สำเร็จแล้วจึงค่อยขยาย มิใช่สั่งทำพร้อมกันทั่วประเทศ ดูดี แต่ลงทุนสูงได้ผลน้อย ในที่สุดทุกคนก็จะหมดแรง เพราะมีแต่คนสั่งคนทำมีอยู่ไม่กี่คน

ข้อที่ 4 ทำตามลำดับขั้น
เริ่มทำจากความจำเป็นก่อน สิ่งที่ขาดคือสิ่งที่จำเป็น เช่น ประชาชนต้องแก้ปัญหาเรื่องสุขภาพก่อน จากนั้นก็ไปแก้ที่สาธารณูปโภค แล้วต่อด้วยการประกอบอาชีพ ถ้าทำเป็นขั้นเป็นตอน ก็จะทำให้สำเร็จได้ง่าย เช่น งาน ยาเสพติดรักษา --> ส่งเสริม --> ฟื้นฟู -->กลับอยู่ในสังคมปกติ เป็นคนดีของชาติ

ข้อที่ 5 ภูมิสังคม ภูมิศาสตร์ สังคมศาสตร์
การทำงานทุกอย่าง ต้องคำนึงถึงภูมิศาสตร์ว่า อยู่แถบ ไหน อากาศเป็นอย่างไร ติดชายแดน ติดทะเล และ สังคมของเราเป็นอย่างไร นับถือศาสนาอะไร คนนิสัยใจคอเป็นอย่างไร รวมไปถึงพวกเรากันเองด้วย ถ้าไม่รู้เขารู้เราจะรบชนะได้อย่างไร สั่งทำโครงการทั่วประเทศไม่ได้ ต้องดูเฉพาะพื้นที่ กระทรวงสาธารณสุขออกแบบสถานีอนามัยเหมือนกันทั่วประเทศ บางครั้งก็ไม่ดีนัก

ข้อที่ 6 ทำงานแบบองค์รวม
โดยคิดความเชื่อมโยง ทรงมองเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นและมีแนวโน้มทางแก้ไขอย่างเชื่อมโยง องค์รวม <-------------> ครบวงจร เชื่อมโยง “เด็ดดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาว” เป็นคำพูดที่ฟังแล้วโอเวอร์ไปหน่อย แต่ก็จริง ทุกสิ่งล้วนเกี่ยวพันกัน แยกออกจากกันโดยเด็ดขาดมิได้

ข้อที่ 7 ไม่ติดตำรา
ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด บางครั้งเรายึดทฤษฎีจนเกินไปทำอะไรไม่ได้เลย สิ่งที่เราทำบางครั้งต้องโอบอ้อมต่อสภาพธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม สังคม จิตวิทยาด้วย

ข้อที่ 8 ประหยัด
เรื่องง่ายได้ประโยชน์สูงสุด ทำได้เอง หาได้เองในท้องถิ่น ใช้เทคโนโลยีเรียบง่าย เช่น ปลูกป่าโดยไม่ต้องปลูก ปล่อยให้ขึ้นเอง บางครั้งมีพิธีกรรมใหญ่โตผู้ยิ่งใหญ่ทำพิธีปลูกป่าโดยนำรถไถไปไถที่ให้เรียบเพื่อปลูกป่า โดยทำลายต้นไม้ไปมากมาย น่าตลก เรื่องเช่นนี้ยังมีในสังคมไทยมากมาย กรอบแนวคิด Input ----> Process ----> Output ประหยัด เรียบง่าย ประโยชน์สูงสุด

ข้อที่ 9 ทำให้ง่าย
ทำอะไรให้ง่ายๆ ทำให้ชีวิตง่าย โปรดรับสั่งทำสิ่งยากๆ ให้กลายเป็นิส่งที่ง่ายๆ นักข่าวชาวฝรั่งเศสถามพระองค์ว่า พระองค์ทรงงานแบบใด ท่านตรัสตอบเป็นภาษาฝรั่งเศสว่า“ซิมปลีฟีเย่” ซึ่งภาษาอังกฤษแปลว่า ซิมพลีฟาย(simplify) ภาษาไทยแปลว่า ทำให้ง่าย คนส่วนใหญ่ชวนทำสิ่งง่ายๆ ให้เป็นสิ่งยากๆ ผมบอกเจ้าหน้าที่งานยาเสพติดว่า ถ้าใครโทรศัพท์มาของความช่วยเหลือ ให้ถามเขาคำแรกว่า
“คุณจะให้ผมไปหาคุณหรือคุณจะมาหาผมเดี๋ยวนี้”

ข้อที่ 10 การมีส่วนร่วม
เปิดโอกาสให้แสดงความคิดเห็น หัดทำใจให้หนักแน่น รับฟังความคิดเห็นการรับฟังคือการเก็บความคิด เราจะประมวลความคิดเพื่อมาใช้ประโยชน์

ข้อ 11 ต้องยึดประโยชน์ส่วนรวม
จากพระราชดำรัส ใครต่อใครชอบบอกให้นึกถึงประโยชน์ส่วนรวม ให้ส่วนรวมคือการช่วยตัวเองด้วย เพราะเมื่อส่วนรวมได้ประโยชน์ เราเองก็ได้ประโยชน์ การช่วยกันแก้ปัญหา
ยาเสพติด ส่วนรวมได้ประโยชน์ ลูกหลานเราก็ปลอดภัยจากยาเสพติดด้วยประเทศชาติอยู่ไม่ได้ อย่าหวังเลยว่าเราจะอยู่ได้

ข้อที่ 12 บริการที่จุดเดียว
วันนี้เราพูด วันสต๊อปเซอร์วิส แต่ในหลวงตรัสไว้เกิน20ปีมาแล้ว ศูนย์ศึกษาพัฒนา 6แห่งทั่วประเทศให้บริการจุดเดียวมากกว่า 20 ปี ใครทันสมัยกันแน่

ข้อที่ 13 ใช้ธรรมชาติช่วยธรรมชาติ
มองธรรมชาติให้ออก กักน้ำตามลำธาร ช่วยให้ป่าสมบูรณ์ช่วยให้ชาวเขามีอาชีพ เราก็จะลดปัญหายาเสพติดลงไปการช่วย ดูแลผู้ติดยา เขาจะไม่กลับไปเสพซ้ำและ สามารถกลับมาช่วยเราอีกแรง ทำให้ได้ แนวร่วมเพิ่มขึ้นอยู่แบบสมดุล ซึ่งการจะ มองปัญหาออกต้องมีใจว่าง ไม่ลำเอียง ต้องมีจิตอันพิสุทธิ์

ข้อที่ 14 ใช้อธรรมปราบอธรรม
เอาผักตบชวาที่เป็นปัญหาของเราในประเทศ มากำจัดน้ำเสียเอาปัญหามาช่วยขจัดปัญหา เอาปัญหายาเสพติด มาช่วยพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมของคนไทยกันดีกว่าแผ่นดินธรรม แผ่นดินทองควรจะเฟื่องฟูได้แล้ว

ข้อที่ 15 ปลูกป่าในใจคน
ต้องปลูกป่าที่จิตสำนึกก่อน ต้องให้เห็นคุณค่าก่อนที่จะลงมือทำการดูแลปัญหายาเสพติด ถ้าคน ทำหน้าที่นี้ยังทำเพราะเป็นหน้าที่ ง านสำเร็จได้ยาก แต่ถ้าทำด้วยความดีใจที่ได้
ช่วยลูกเขาให้กลับคืนสู่อ้อมอกพ่อแม่ได้เพียงหนึ่งคน ซึ่งคุ้มค่ากว่าได้เงินทองเป็นล้าน แสดงว่าพลังต่อสู้กับยาเสพติดได้เกิดขึ้นในใจของท่านแล้ว จงปลุกสิงโตทองคำในหัวใจ
ให้ตื่นขึ้นมาให้ได้ก่อน

ข้อที่ 16 ขาดทุนคือกำไร
อย่ามองที่กำไรขาดทุนที่เป็นตัวเงินมากจนเกินไป บางครั้งเราได้กำไรจากการขาดทุนลงทุนมหาศาล ได้ธรรมชาติกลับคืนมาลงทุนมหาศาล ได้ลูกคืนมาลงทุนมหาศาล ได้คนดีๆ กลับมาลงทุนมหาศาล ได้ความรู้ไว้คอยช่วยเหลือ

ข้อที่ 17 การพึ่งตนเอง
ในหลวงทรงสอนให้พวกเราพึ่งตนเอง เพราสังคมบริโภคจะเป็นทาสของผู้ผลิต การพึ่งตนเองได้ทำให้ไม่ต้องเป็นทาสใคร เมื่อแก้ปัญหาเฉพาะหน้าแล้วพยายามพึ่งตนเองให้ได้
ข้อที่ 18 พออยู่พอกินพออยู่พอกินก่อน แล้วค่อยพัฒนาเราขอให้บำบัดให้ได้ก่อน==> ประคับประคอง==>เป็นที่ปรึกษา==>เป็นผู้ช่วยเหลือผู้อื่นต่อไป

ข้อที่ 19 เศรษฐกิจพอเพียง
เป็นแนวทางการต่อสู้ รับมือความ เปลี่ยนแปลงของโลก การจัดการกับปัญหายาเสพติด ต้องคำนึงถึงเรื่องความพอดีให้ดีโดยอาศัยหลัก เศรษฐกิจพอเพียง

ข้อที่ 20 ความซื่อสัตย์สุจริต จริงใจต่อกัน
คนที่มีความรู้มาก แต่โกง สู้คนที่ไม่เก่ง แต่ดีไม่ได้ วีรบุรุษ วีรสตรี คือคุณธรรม ที่ทำประโยชน์เพื่อผู้อื่น พวกเราที่ทำงานยาเสพติด คือ วีรบุรุษ วีรสตรีผู้หนึ่ง

ข้อที่ 21 ทำงานอย่างมีความสุข
“ทำงานกับฉัน ฉันไม่มีอะไรจะให้ ฉันมีแต่ความสุขที่ร่วมกันในการทำประโยชน์ให้กับผู้อื่นเท่านั้น”ทำอะไรต้องมีความสุขด้วย เพราะศึกครั้งนี้ยาวนาน ถ้าเราทำอย่างไม่มีความสุขจะแพ้แต่ถ้าเรามี ความสุข เราจะชนะ เพียงแต่คนทำงานเกี่ยวข้องกับยาเสพติดมีความสุข สนุกกับการทำงานเพียงเท่านั้น ถือว่าเราชนะแล้ว

ข้อที่ 22 ความเพียร
กว่า 60 ปีที่ทรงงาน ในหลวงไม่เคยทรงท้อถอย ไม่มีการลาพักร้อนหยุดงานสักเวลาเดียว

ข้อที่ 23 รู้ รัก สามัคคี
คิดเพื่องาน
รู้ = ต้องรู้ปัจจัย รู้ปัญหา รู้ทางออก ของปัญหา
รัก = เมื่อรู้แล้ว ต้องเกิดความอยาก ในทางที่ดีก่อนคือฉันทะเห็นว่า เป็นประโยชน์ต่อ ประเทศชาติ ภูมิใจ อยากทำ
สามัคคี = ลงมือปฏิบัติ ต้องร่วมมือ เพื่อเกิดพลังแยกกันไร้ค่า รวมกันไร้เทียมทาน คิด เพื่อตัวเราเอง
รู้ = รู้จักทุกคนทั้งหน้าที่การงาน ชีวิต ครอบครัวทำอย่างไร จึงจะรู้จัก ให้ดีได้ รู้จุดอ่อน จุดแข็งโดย เฉพาะผู้บังคับบัญชา
รัก = เน้นความดี ใส่ใจกันและกัน มองกันในแง่ดี สามัคคี = จึงจะเกิด

ฉ 2010-2017 The wilderness society organization of Thailand.  Webdesign By Rachada Srepaotong